Om communicerende hydrocefalie onder controle te krijgen, is een operatie de enige echt effectieve langetermijnbehandeling. Een CSF bypass is een van de meest effectieve behandelingen. Shunts worden al tientallen jaren uitgevoerd en blijven tot op heden de belangrijkste vooruitgang in de behandeling van hydrocefalie. Bij een CSF-bypass wordt een alternatieve route voor de circulatie van het CSF vastgesteld om de bestaande obstructie in het natuurlijke kanaal te omzeilen.
Een CSF bypass is een alternatieve route die CSF toelaat een obstructie te omzeilen of een slechte absorptie van CSF in de natuurlijke tractus te compenseren. Het inbrengen van een CSF-shunt is een chirurgische ingreep die in de operatiekamer onder algehele narcose wordt uitgevoerd. Neurochirurgen kiezen de meest geschikte procedure en klep op basis van hun ervaring en de klinische behoeften van de patiënt.
De shunt wordt zo geplaatst dat CSF uit de hersenen kan worden afgevoerd naar de buik of het hart via een buisje dat een katheter wordt genoemd. De shunt is een regelapparaat, een klep die meer of minder geavanceerd kan zijn, waardoor overtollig CSF uit de hersenen kan worden afgevoerd zonder reflux (het CSF stroomt maar in één richting). Dit vermindert de druk in de schedel.
De klep gaat niet open als de Intracraniële druk (ICP) niet voldoende is om het mechanisme te activeren. Dit voorkomt overmatige drainage van het LCS. De klep wordt tussen de proximale en distale katheters geplaatst. Er zijn verschillende types en configuraties beschikbaar, ontworpen om met verschillende drukken te werken, afhankelijk van de klinische behoeften van de patiënt.
Het hele bypasssysteem wordt onder de huid geplaatst. Geen enkel lichaamsdeel is van buitenaf zichtbaar. Je voelt de katheters nauwelijks onder je huid. Het ventiel, dat ongeveer 5 mm dik is, is gemakkelijk te vinden op je hoofd.
Standaard hydrocefalusventielen werken met een constante druk of weerstand. Ze zijn over het algemeen verkrijgbaar in drie modellen, elk met een ander drukniveau: lage druk, middelhoge druk of hoge druk. In sommige gevallen kan het nodig zijn om de geïmplanteerde klep te vervangen door een klep die op een andere druk werkt. Om herhaalde interventies te voorkomen, is een oplossing om een instelbaar drukventiel te installeren, waardoor verschillende drukinstellingen in één apparaat mogelijk zijn.
Een instelbaar drukventiel biedt verschillende werkdrukken in één systeem, met de mogelijkheid om de werkdruk te wijzigen door een eenvoudige externe afstelling. De arts kan de werkdruk en het debiet van de CSF-drainage aanpassen aan de klinische vereisten van de patiënt met behulp van een specifieke aanpassingsset. Dit vermindert de noodzaak voor verdere chirurgie.
Drukaanpassing is niet-invasief en wordt percutaan (door de huid) uitgevoerd. De mechanismen van de instelbare drukventielen bevatten magneten waarmee ze kunnen worden geactiveerd met hun speciale instelset. De neurochirurg plaatst de magneet uit de aanpassingsset op de huid van de patiënt ter hoogte van de klep en kan de werkdruk aanpassen. Een patiënt kan langer dezelfde shunt houden, wat het aantal benodigde herhalingsoperaties beperkt.
Sommige kleppen kunnen gevoelig zijn voor magnetische velden (waaronder die van MRI-scanners, smartphones en zelfs kinderspeelgoed), die soms de interne instelling van de klep kunnen beïnvloeden. Om deze onbedoelde veranderingen in de werkdruk te voorkomen, hebben sommige kleppen een veiligheidsvergrendelingssysteem ingebouwd in het mechanisme.
Hersenchirurgie brengt altijd een bepaald risico met zich mee. Shunts worden echter al meer dan 50 jaar wereldwijd gebruikt.
De bypassoperatie duurt ongeveer een uur. Het inbrengen van een CSF-shunt is een chirurgische ingreep die in de operatiekamer onder algehele narcose wordt uitgevoerd. Neurochirurgen kiezen de meest geschikte procedure en klep voor elke patiënt op basis van hun ervaring en de individuele klinische behoeften van de patiënt.
Tijdens de procedure wordt er een gat in de schedel gemaakt zodat de katheter in de hersenen kan worden ingebracht en het CSF eruit kan lopen. Het ventiel wordt aangesloten op de katheter en onder de huid geplaatst, in de schedel achter het oor, in de borststreek of in de flank. Een andere katheter wordt op de klep aangesloten en onder de huid van het hoofd naar de buik of naar het hart geleid. Door deze katheter stroomt de vloeistof om in de bloedbaan terecht te komen.
In de meeste gevallen kunnen patiënten die een bypassoperatie hebben ondergaan al een week na de operatie naar huis.
